Meer dan balletje trappen

Voetbalfanaten opgelet: het Europees kampioenschap vrouwenvoetbal in Zwitserland zal deze zomer voor heel wat bloedstollende wedstrijden zorgen en ons een acuut geval van voetbalkoorts bezorgen. Maar terwijl alle ogen op het grote scherm zijn gericht, vindt er op de achtergrond ook veel magie plaats. Daar vind je de verhalen van mensen die echt hart voor het spel hebben, lang voordat de wereld er erg in had. Neem nou voormalig sterspeler in straatvoetbal Rocky Hehakaija Perremuto, die inmiddels sociaal ondernemer is geworden.

Tegenwoordig is ze coach, mentor en oprichter van Favela Street, een stichting die jongeren in Haïti, Brazilië en Zuid-Afrika een stimulans geeft via voetbal. Voor deze aflevering van TRAINING DAY spraken we de allround ster over haar passie voor de sport en waardoor ze tot het uiterste gaat, wedstrijd na wedstrijd.

Shop de look

“ Voetbal gaf me een stem toen ik nog niet wist hoe ik hem moest gebruiken. ”

- Rocky Hehakaija Perremuto

Vertel eens iets over jezelf.

Ik ben 41 jaar oud en getrouwd met Bettina, de liefde van mijn leven. We wonen samen in Amsterdam met onze lieve katten, die zo’n beetje de baas in huis zijn. Mijn Molukse vader was mijn eerste voetbalidool. Ik brak als een van de weinige vrouwen door in de wereld van het straatvoetbal. Die positie heb ik niet alleen verdiend met mijn talent, maar ook dankzij passie, doorzettingsvermogen en een diep geloof in wat de sport voor mensen kan betekenen.

Wat is je allereerste voetbalherinnering?

Mijn allereerste herinnering aan voetbal is met mijn vader. Hij was ongelooflijk goed met de bal en hij was degene die me mijn eerste trucjes leerde. Ik had mijn bal altijd bij me, speelde naar zijn voorbeeld en nam alles in me op.

Hoe ziet een standaard trainingsdag er voor jou uit?

Mijn ideale trainingsdag begint met een schok voor mijn lichaam – op de best mogelijke manier. Op mijn balkon in Amsterdam haal ik even diep adem en dan dompel ik me onder in het koudwaterbad. Daarna sta ik helemaal aan. Ik trek mijn trainingsoutfit aan en race naar Vondelgym. Ik doe aan krachttraining of boks met Reffel of Anne van de Boxing Culture Club, twee coaches die me tot het uiterste drijven en er echt voor gaan. Op een cardiodag verruil ik de handschoenen voor het stuur en stap ik op mijn racefiets, ik zoef langs de Amstel en voel me helemaal vrij. En als de werkdag voorbij is, ga ik met mijn voetbal de straat op.

Hoe heeft voetbal je gevormd tot wie je nu bent?

Ik kan met een gerust hart zeggen dat voetbal me gevormd heeft tot de vrouw die ik nu ben. Voor mij is het niet zomaar een sport – het is de kern van wie ik ben. Zonder voetbal zou ik Rocky niet zijn. Het is een onderdeel geweest van elk hoofdstuk van mijn leven. Voetbal gaf me een stem toen ik nog niet wist hoe ik hem moest gebruiken. Het is mijn universele taal, een manier om openhartig met mensen te praten, waar ook ter wereld. Ik zou eindeloos door kunnen gaan, want het is zoveel meer dan een spelletje.

Wie waren vroeger jouw voetbalhelden?

Toen ik opgroeide, waren er weinig vrouwelijke voetbalsterren om naar op te kijken. Maar er was één speelster die alles voor me veranderde. Ze heette Sissi. Ze leek op Ronaldo – kaal, vol zelfvertrouwen – en haar talent was onwerkelijk. Toen ik haar zag spelen, was ik zo onder de indruk. Eindelijk zag ik een vrouw die het spel beheerste met lef en plezier. Zij was het bewijs dat ik ook moest voetballen.

Je werd de enige vrouw in het Street Legends team – kun je ons over dat traject vertellen?

Als kind was Edgar Davids een van mijn helden – hij speelde in het legendarische Ajax-team van ’95, een voetballer met de pure stijl van de straat. Zijn poster hing aan de muur van mijn slaapkamer en ik droomde ervan om ooit met hem te spelen. En die droom kwam uit. Ik was op een van de iconische straatvoetbaltoernooien op het Edgar Davids-veld in Amsterdam Oost toen hij opdook en me uitdaagde voor een battle. Ik was stomverbaasd – maar ik ging akkoord. Met als resultaat een uitnodiging om lid te worden van de Street Legends, het beste straatvoetbalteam ter wereld.

Shop de look

Je hebt een knieblessure opgelopen die de loop van je carrière heeft veranderd. Kun je ons vertellen hoe je opkrabbelde na die tegenslag en een andere richting bent ingeslagen?

Het scheuren van mijn achilleshiel was een van de moeilijkste momenten in mijn voetbalcarrière. Het is een van de ernstigste blessures waar een voetballer mee te maken kan krijgen – vooral sporters die het moeten hebben van snelle wendingen, explosieve bewegingen en vertrouwen in elke stap. Ik had toen niet helemaal door hoe ernstig het was, de mensen om me heen ook niet. Ik realiseerde me hoe belangrijk kracht en conditie zijn, niet alleen om te presteren, maar ook om je lichaam te beschermen, het als atleet te redden. Daarna had ik ernstige kraakbeenbeschadiging. En dat was het. Mijn voetbalcarrière was voorbij. Het gebrek aan steun, voorlichting en investeringen in hersteltrajecten voor vrouwen heeft mij en vele anderen de eerlijke kans op een volledige comeback ontnomen.

Wat is het verhaal en de inspiratie achter Favela Street?

De inspiratie voor Favela Street was er al lang voor het een officiële naam had – in 2003, toen ik net 18 was. Ik was geselecteerd voor het Nederlands U18-team en zoals veel jonge voetballers droomde ik ervan om prof te worden. Een Nederlands televisieprogramma nodigde me uit om deel te nemen aan een speciaal project: een reis naar Rio de Janeiro waarbij ik andere jonge voetballers van mijn leeftijd zou ontmoeten. Wat ik daar meemaakte, heeft mijn visie totaal veranderd. Ik zag jongeren die zoveel minder hadden qua middelen, maar zoveel meer qua moed. Tien jaar na die reis die mijn leven veranderde, lanceerde ik Favela Street via een crowdfundingcampagne. Ik wilde iets creëren dat de drijfveer die ik in Rio had ervaren eer zou aandoen – iets dat jongeren in achtergestelde gemeenschappen zou stimuleren via de kracht van voetbal.

Wat maakt straatvoetbal voor jou zo uniek, vergeleken met spelen voor een club?

Bij straatvoetbal komt het spel echt tot leven. In tegenstelling tot clubvoetbal – met zijn gestructureerde trainingen, vaste posities, coaches en scheidsrechters – is straatvoetbal rauw, vrij en supercreatief. De straat is je coach en het spel leert je alles wat je moet weten. Het is ook radicaal inclusief. Je hebt geen clublidmaatschap, mooie spullen of zelfs perfecte doelen nodig – alleen een bal en wat mensen die graag voetballen. Iedereen kan meedoen, wat je achtergrond, niveau of ervaring ook is. Je leert hoe je jezelf staande kunt houden, hoe je contact kunt maken met anderen en hoe je van niets iets kunt maken.

Wat is jouw ritueel na je training: stretchen of meteen naar de koffietent om de hoek?

Als ik de tijd heb, doe ik graag een coolingdown op de fiets, om mijn lichaam uit die energieke flow te halen. Dan doe ik stretchoefeningen – niets bijzonders, ik geef gewoon mijn spieren de aandacht die ze verdienen. En om het af te ronden, trakteer ik mezelf bij de bar van de sportschool op een proteïneshake.

Shop de look

“ Je hebt geen clublidmaatschap, mooie spullen of zelfs perfecte doelen nodig – alleen een bal en wat mensen die graag voetballen. ”

- Rocky Hehakaija Perremuto

Hoe vul jij je leidersrol in, op en naast het veld?

De setting kan veranderen, maar de kernvisie blijft hetzelfde: het gaat erom mensen te stimuleren zich meer bewust te worden van hun vermogen om impact te maken. Leidinggeven draait voor mij niet om controle of autoriteit. Het draait om bewustzijn en intentie. Alles wat je zegt, alles wat je doet – het geeft een signaal af.

Als je terugkijkt op je carrière, waar ben je dan het meest trots op?

Ik ben het meest trots op Favela Street. Het is niet zomaar een project – het vormt de kern van mijn levensloop. In veel opzichten heeft alles wat ik heb meegemaakt, elke tegenslag, elke overwinning, elke les, hiertoe geleid. Favela Street vertegenwoordigt alles waar ik in geloof: de kracht van mensen, de kracht van een gemeenschap en de magie die ontstaat als iemand zich realiseert dat diegene verandering kan veroorzaken, te beginnen bij zichzelf.

En welk doel binnen de sport wil je in de toekomst bereiken?

Voor mij is dat heel simpel: doorgaan met het werk voor Favela Street en levenslang naar de sportschool gaan. Dat is de visie. Plekken blijven creëren waar jongeren op hun eigen voorwaarden kunnen uitgroeien tot leiders. Voetbal blijven gebruiken als een middel om te transformeren, niet alleen om te presteren. Dat werk geeft me energie en ik weet dat het groter is dan ik.

Wat is je advies aan jongeren die nu willen gaan voetballen en niet echt weten waar ze moeten beginnen?

Begin gewoon. Er geldt geen algemene standaard voor voetbal, dus probeer verschillende stijlen uit en kijk wat jou aanspreekt. Misschien is het straatvoetbal, waarbij je snel, creatief en vrij voetbalt. Of zaalvoetbal, waarbij de aanraking snel en de ruimte beperkt is. Het belangrijkste is: probeer het eens. Doe het met een vriend, maak er iets leuks van en maak je niet druk of het perfect is of niet. Voetbal is van iedereen – en er is absoluut een versie die bij jou past.

Wat betekent succes voor jou, vergeleken met toen je begon?

Toen ik begon, was het heel persoonlijk. Het draaide om mezelf pushen, doelen bereiken, bewijzen wat ik kon. Het ging erom het te maken, op mijn eigen voorwaarden. Maar na verloop van tijd veranderde mijn perspectief. Nu draait succes niet alleen om wat ik bereik – het draait om wat ik kan creëren en delen met anderen. Het draait om de gemeenschappen waarmee ik werk, de jongeren die ik ondersteun en de ruimtes die we samen bouwen. Echt succes is collectief. Het draait om het in gang zetten van domino-effecten die veel verder reiken dan je eigen verhaal.